Селен – адам организміндегі ең маңызды микроэлементтердің бірі. Ол иммундық жүйені нығайтудан антикарциногендік әсерге дейін кең ауқымды әсерге ие. Көптеген ағзаның толық жұмыс істеуін қамтамасыз ете отырып, селен гормондық зат алмасу және адам денсаулығы үшін маңызды рөл атқарады, оның жетіспеушілігі әртүрлі аурулардың пайда болуына әкеледі.
Селен:
- организм жасушаларын бос радикалдардың теріс әсерінен қорғайды
- обыр жасушаларын тиімді жояды және ДНҚ молекулаларының вирустармен зақымдалуының алдын алып, иммундық жүйеге әсер етеді
- қанды сұйылту арқылы қан ұйығыштарының пайда болуына жол бермейді, зиянды холестерин деңгейін төмендетеді
- жүйке жүйесіне пайдалы әсері және қабынуға қарсы қасиеттері бар
- қалқанша безді тотығудың жағымсыз әсерінен қорғайды
- йод алмасуына белсенді қатысады
- гормондардың синтезін қалыпқа келтіреді
- энергия алмасуын қалыпқа келтіре отырып, салмақты бақылауға көмектеседі.
Селеннің тәуліктік мөлшері адамның жасына байланысты. Ұсынылған доза тағамнан және кез келген қоспалардан алынуы тиіс селеннің жалпы мөлшерін қамтиды. Өсімдік өнімдері мен кейбір жануарлардан алынатын өнімдер селеннің жақсы көздері болып табылады. Сондықтан көптеген адамдар селенді тағамнан ала алады.
Селен тапшылығының себептері:
- қалқанша безінің функциясының бұзылуы
- ерлердегі фертильділік проблемалары
- инфекцияларға бейімділік
- бас ауруы
- есте сақтау қабілетінің бұзылуы
- ұйқының бұзылуы
- буын ауруы
- бұлшықет аурулары (миопатиялар)
- салмақ жоғалту
- іш қату
Препарат күніне 1 таблеткадан таңертең тамақтанар алдында қабылданады, жақсы сіңу үшін артынан жеткілікті мөлшерде су ішу қажет. Селенді қабылдау курсын дәрігер белгілейді және әдетте 1 курс айды құрайды, бірақ егер артық дозалану белгілері пайда болса, препаратты қабылдауды дереу тоқтатып, дәрігермен кеңесу керек.
Микроэлементтерді қолдануға негізгі қарсы көрсетілімдер:
- микроэлементтің организмге жақпауы;
- жүктілік;
- лактация кезеңі;
- хирургиялық операциялар;
- аутоиммундық аурулар
Селен организмнің қалыпты жұмыс істеуі үшін қажет, бірақ үлкен дозада улы болып табылады. Ересектер үшін селеннің қауіпсіз жоғарғы шегі - тәулігіне 400 микрограмм. Одан үлкен доза артық болып саналады және интоксикация белгілері пайда болуы мүмкін.
Селенмен уланып қалған кезде мынадай симптомдар болуы мүмкін:
- зейін қоя алмау
- шаршау
- ашушаңдық
- ауыздан жағымсыз иіс шығу
- жүрек айну
- асқазан-ішек жолдарының бұзылуы
- жоғары температура
- бүйрек проблемалары
- бауыр циррозы
- өкпе ісінуі
Маңызды ақпарат!
Селеннің рұқсат етілген нормасынан асып кету өте қауіпті!
Селен - өмірлік маңызды элемент, бірақ ол жоғары дозада улы болуы мүмкін.
Бірақ дұрыс дозада селен денсаулықты айтарлықтай жақсартып, жастық шақты ұзартады.