Ғылым және геронтология бөлімі

Орталық тарихы
2015 жылдың тамыз айында Геронтология орталығы Аурухана құрылымында жұмыс істей бастады.

Орталық миссиясы
Сау қартаюға ықпал ету үшін геронтология және қартаюға қарсы медицина саласында ғылыми зерттеулер жүргізу.

Орталық келешегі
Қартаю биологиясын және жасына байланысты ауруларды ғылыми зерттеу саласында жобалық, әдістемелік және консультациялық қызметті жүзеге асыратын орталық.

Міндеттері

Бейінді ғылыми зерттеулерді әдістемелік сүйемелдеу
Геронтология саласындағы жеке ғылыми жобаларды іске асыру
Жеке ғылыми зерттеулерді жүзеге асыру үшін қаржы қаражатын тарту
Мемлекеттік органдардың консультациялық топтары деңгейінде геронтологиялық көмекті дамытуға қатысу

Ғылыми зерттеулердегі басым бағыттар

Қартаюдың молекулалық биологиясы
Жасына байланысты ауруларды зерттеу
Әлеуметтік жағдайлардың қартаю процестеріне әсерін зерттеу

Ғылыми зерттеулер

«Адам папилломавирусымен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларын диагностикалау мен емдеу тиімділігін арттыратын инновациялық технологияларды дамыту»
Жеке тіркеу нөмірі ВR18574160
Орындау кезеңі: 2023 -2024 жж.
Қаржыландыру көзі - Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі
Уақытша ғылыми ұжымның басшысы: Шаназаров Насрулла Абдуллаевич
Зерттеудің мақсаты. Адам папиллома вирусымен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды зақымдануын диагностикалау және емдеу тиімділігін арттыратын инновациялық технологияны әзірлеу.
Зерттеудің міндеттері.
- 1. АПВ-мен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларын емдеуде қолданылатын әдістердің тиімділігі мен қауіпсіздігін бағалау.
- 2. фотосезімталдық лазерлік технологияларын пайдалана отырып, АПВ-мен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларын емдеудің жетілдірілген, тиімді және қауіпсіз әдісін әзірлеу.
- 3. АПВ-мен байланысты жатыр мойнының фондық және ісік алды ауруларында ФС-ны қолдана отырып, флуоресцентті диагностика әдісін әзірлеу.
- 4. Жергілікті ФДТ кезінде ФС «жануын» бағалау әдістемесін дайындау.
- 5. АПВ толық жою үшін оңтайлы ФДT бағдарламасын әзірлеу және енгізу.
Күтілетін нәтижелер.
Алғаш рет иммунологиялық және молекулалық-генетикалық деректер алынады, бұл АПВ тұрақтылығының себептерін және ФДТ кешенді технологиясын қолдану кезінде оны жою ұзақтығын көрсетеді.
ҚР-да алғаш рет эндотипті ескере отырып, жатыр мойны обырына дейінгі HPV-мен байланысты ауруларды емдеу үшін фотосенсибилизациямен жарық терапиясының инновациялық кешенді лазерлік технологиясы әзірленіп, пайдаланылатын болады.
Бағдарламаның ғылыми бағыты бойынша рецензияланған ғылыми басылымдарда Web of Science дерекқорындағы импакт-факторы 1, 2 және (немесе) 3 квартиль және (немесе) Scopus дерекқорында CiteScore процентильінің кемінде 50 (елу) болатын кемінде 3 (үш) мақала және (немесе) шолу, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Білім және ғылым саласында сапаны қамтамасыз ету комитеті ұсынған журналдарда кемінде 3 мақала жарияланады, зерттеудің аралық және соңғы нәтижелері бойынша халықаралық ғылыми форумдарда, соның ішінде шет елдерде 2 баяндама жасалады; өнертабысқа Қазақстан патенттік бюросының 1 патенті алынады, әдістемелік ұсыныстар, клиникалық хаттамаларды қайта қарау бойынша ұсыныстар, монография жарияланады.
Байланыс деректері: Шаназаров Насрулла Абдуллаевич
+ 7 (7172) 70-80-90, іш. нөм. 8081

«Қазақ популяциясының инсулинге төзімділігі бар ішек микробиотасының түрлік құрылымын зерттеу»
Жеке тіркеу нөмірі АР14871581
Орындалу мерзімі – 2022 -2024 жж
Қаржыландыру көзі – Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі (2022 жылғы 18 қазандағы № 176/30-22-24 келісім-шарт).
Уақытша ғылыми топтың жетекшісі Абильдинова Гульшара Жусуповна.
Жобаның мақсаты. Қазақ популяциясында инсулинге төзімділік жағдайында ішек микробиотасының түрлік әртүрлілігінің болжамдық мәнін анықтау.
Жоба тапсырмалары.
- 1. 200 зерттеуге қатысушылардың фенотиптік және генотиптік деректерін жинау және жинақтау;
- 2. 16s рибосомалық РНҚ генінің секвенирлеуіне негізделген ішек микробиоценозының құрылымын пайдалана отырып, зерттеуге қатысушылардың фенотиптік ассоциацияларын зерттеу;
- 3. Ішек микробиомасының түрлік құрылымын өзгерту арқылы қазақ популяциясындағы инсулинге төзімділікті басқару мүмкіндігі туралы қорытындыларды қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер.
Жаңа ғылыми деректерге сүйене отырып, қазақстандық популяциядағы микробиомның түр құрылымын өзгерту арқылы қазақстандық популяциядағы инсулинге төзімділікті басқарудың қосымша мүмкіндіктері;
Science Citation Index Expanded Web of Science дерекқорында индекстелген рецензияланған ғылыми жарияланымдағы 2 жарияланым және (немесе) Scopus дерекқорында цитоскор пайыздық көрсеткіші кемінде 35, рецензияланған шетелдік немесе отандық басылымдағы 1 мақала ұсынылады. БҒСБК бойынша, халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларға тезистер мен 2 баяндамалар, әдістемелік нұсқаулар
Байланыс деректері: Абильдинова Гульшара Жусуповна
+ 7 (7172) 70-80-90, ішкі. телефон. 8134

«Қазақтарда II типті қант диабеті кезінде жүректің ишемиялық ауруының дамуында геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық құндылығын бағалау»
Жеке тіркеу нөмірі АР14872367
Орындау кезеңі – 2022 -2024 жж.
Қаржыландыру көзі - Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі (18 қазан 2022 ж., шарттың №176/30-22-24).
Уақытша ғылыми ұжымның басшысы – Қарабаева Раушан Жумартовна
Зерттеудің мақсаты. Қазақ популяциясы тұлғаларында 2 типті қант диабеті (бұдан әрі -2ҚД) кезінде жүректің ишемиялық ауруы (бұдан әрі – ЖИА) дамыту үшін хромосоманың 9p21.3 сегментіндегі rs72652411, rs1011970, rs62560775, rs564398, rs10757278, rs4977574, rs1575972, rs1333051, rs2383208 бір нуклеотидті полиморфизмдермен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық құндылығын анықтау.
Зерттеудің міндеттері.
- 1. Зерттеуге 600 қатысушы туралы фенотиптік және генотиптік деректерді жинау және жинақтау.
- 2. Зерттеуге қатысушылардың фенотипін/генотиптік бірлестіктерін 2ҚД, ЖИА, 2ҚД және ЖИА-мен, 2ҚД және ЖИА –сыз зерттеу.
- 3. Басқа популяциялармен салыстырғанда қазақ популяциясы үшін 9P21.3 хромосомалық сегментінде БНП әртүрлі генотиптерімен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық мәні туралы қорытындылар қалыптастыру. 9p21. 3 хромосомалық сегментін ЖИА мен 2ҚД патологиялық өзара әрекеттесуінің негізгі молекулалық механизмі ретінде қарастыру мүмкіндігін бағалау.
- 4. Алынған ғылыми деректерге сәйкес Қазақстан Республикасында клиникалық практика үшін ұсынымдар әзірлеу.
Күтілетін нәтижелер.
Жаңа ғылыми деректерге сүйене отырып, қазақ популяциясындағы ЖИА және 2ҚД алдын алу, диагностикалау және емдеу үшін әлеуетті молекулалық нысана. ЖИА және 2ҚД молекулалық жолы туралы жаңа білім беретін Зерттеу нәтижелері патогенездегі ортақ нүктелер туралы түсінікті кеңейтеді және болашақ зерттеу бағыттарына әсер етеді.
Халықаралық конференцияларда кемінде 2 баяндама, Web of Science базасындағы үшінші квартильден төмен емес немесе Сite Score бойынша кемінде 35 процентилі бар халықаралық рецензияланатын бейінді ғылыми журналдарда 3 жарияланым, Білім және ғылым саласындағы сапаны қамтамасыз ету комитеті ұсынған отандық рецензияланатын ғылыми журналда кемінде 1 жарияланым, әдістемелік ұсыныстар, қазақстандық патенттік бюроның пайдалы моделіне 1 патент
Байланыс деректері: Қарабаева Раушан Жумартовна
+ 7 (7172) 70-80-90, іш. нөм. 8003

«Қазақ популяциясындағы диабеттік нейропатияның кардиоваскулярлық түрі бар кейбір генотиптер қауымдастығын зерттеу»
Жеке тіркеу нөмірі АР14871525
Орындау кезеңі – 2022 -2024 жж.
Қаржыландыру көзі - Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі (18 қазан 2022 ж., шарттың №176/30-22-24).
Уақытша ғылыми ұжымның басшысы - Нагимтаева Алмагуль Аманжоловна.
Зерттеудің мақсаты. қазақ популяциясының ДНКТ дамыту үшін ҚД2 байланысы/қауымдастығы бар бұрын дәлелденген полиморфизмдермен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамдық құндылығын анықтау
Зерттеудің міндеттері.
- 1. Зерттеудің 400 қатысушысы туралы генотиптік және фенотиптік деректерді жинау және жинақтау
- 2. Әрбір зерттеуге қатысушы үшін фенотиптік және генотиптік мәліметтер базасын құру және фенотипті/генотиптік бірлестіктерді статистикалық бағалау.
- 3. Қазақстан Республикасы Президентінің Іс Басқармасы Медициналық орталығы ауруханасының контингенті санынан қазақ этносының 20 000-нан астам адамы арасында ДНКТ таралуының эпидемиологиялық көрінісі зерттеу мүмкіндіктерін толықтырады.
- 4. ҚД2 ДНКТ дамуы үшін әртүрлі генотиптермен ұсынылған геномның құрылымдық өзгергіштігінің болжамды мәні туралы қорытындылар қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер.
Қазақ популяциясындағы жүрек-қан тамырлары асқынуларының алдын алу үшін жаңа ғылыми деректерге негізделген әлеуетті молекулалық мақсаты
халықаралық конференцияда 2 тезис немесе баяндама, Web of Science базасының Science Citation Index Expanded индекстелетін және (немесе) Scopus базасында CiteScore бойынша кемінде 35 (отыз бес) процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымдарда 3 (үш) мақаладан және (немесе) шолулардан кем емес; БҒССҚК ұсынған рецензияланатын шетелдік немесе отандық басылымда 2 (екі) мақаладан немесе шолулардан кем емес әдістемелік ұсынымдар.
Байланыс деректері: Нагимтаева Алмагуль Аманжоловна
+ 7 (7172) 70-80-90, іш. нөм. 8102

Қазақстан Республикасында дербестендірілген және превентивті медицинаны енгізудің ғылыми-техникалық бағдарламасын іске асыруға қатысу, орындалу мерзімі 2021-2023 ж.ж., ғылыми жетекшісі ҚР ҰҒА академигі, медицина ғылымдарының докторы, профессор Бенберин В.В., қаржыландыру көзі - ҚР Денсаулық сақтау министрлігі.
Мақсаты: қазақ популяциясындағы артериялық гипертензияның генетикалық қауіпін зерттеу.
Күтілетін нәтиже: зерттеудің 700 қатысушысында 2,5 млн бір нуклеотидті полиморфизмдер мен фенотиптік деректер арасында корреляциялық талдау жүргізу, практикалық денсаулық сақтау үшін ұсынымдар қалыптастыру.
Күтілетін ғылыми өнім: 4 зерттеу нәтижелерін нөлдік емес импакт-факторы бар шетелдік индекстелетін журналдарда жариялау, әдістемелік ұсынымдар.

«Метаболизмдік синдроммен байланысты аурулардың генетикалық қатерінің ерекшеліктерін зерттеу» ғылыми-техникалық бағдарламасы, орындалу мерзімі 2018-2020 жж., ғылыми жетекшісі ҚР ҰҒА академигі, медицина ғылымдарының докторы, профессор Бенберин В.В. қаржыландыру көзі – Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Ғылым комитеті.
Мақсаты: метаболизмдік синдроммен байланысты ауруларды басқарудың дербестендірілген тәсілі үшін ғылыми негіздерді әзірлеу.
Нәтижесі: 3000 қатысушыда анықталған бір нуклеотидті полиморфизмдер мен фенотиптік белгілер арасында корреляциялық талдау жүргізілді, бұл олардың артериялық гипертензияның, семіздіктің, қант диабетінің, сүт безі қатерлі ісігінің, қуықасты безі қатерлі ісігінің, Альцгеймер ауруының, Паркинсон ауруының қазақ популяциясында өршуіне әсерін анықтауға мүмкіндік берді, функционалдық ұзақ өмір сүру ұзақтығының болжамымен байланысы анықталды. Нәтижесі метаболизмдік синдромды және онымен байланысты ауруларды басқару моделі болды.
Ғылыми өнім: пайдалы модельге 4 патент, зияткерлік меншік объектілеріне 22 куәлік, 7 әдістемелік ұсыным, халықаралық ғылыми форумдарда (АҚШ, Испания, Ресей, Швеция, Қазақстан) 23 баяндама, жүргізілген зерттеулер нәтижелерінің 28 жарияланымы, оның ішінде 19 - шетелдік рецензияланатын журналдарда, монография.

Қарағанды мемлекеттік медицина университетімен бірлесіп «Қазақ популяциясының тұлғаларында артериялық гипертензия кезінде миокард пен каротид артерияларын қалпына келтірумен байланысты гендер полиморфизмдерін зерттеу» тақырыбы бойынша ғылыми-техникалық бағдарламаның фрагментін орындау, БӘЖ жетекшісі медицина ғылымдарының докторы Р. Ж. Қарабаева, орындалу кезеңі 2018-2020 ж. ж. қаржыландыру көзі – Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Ғылым комитеті.
Мақсаты: қазақ популяциясындағы артериялық гипертензия кезінде каротид артериялары мен миокардты ерте қалпына келтіруге генетикалық бейімділікті анықтау және олардың даму қаупін бағалау тәсілдерін әзірлеу
Нәтижесі: 1000 қатысушыда анықталған бір нуклеотидті полиморфизмдер мен фенотиптік белгілер арасында корреляциялық талдау жүргізілді, бұл олардың қазақ популяциясындағы АГ кезінде ҚҚҚ ерте қайта модельдеуге әсерін анықтауға мүмкіндік берді, функционалдық ұзақ өмір сүру ұзақтығының болжамымен байланысын анықтады.
Ғылыми өнім: 5 авторлық куәлік, халықаралық конференцияларда (Испания, Швеция, Литва, Ресей, Қазақстан) 4 баяндама; 8 зерттеу нәтижелерін жариялау, оның ішінде 4 - шетелдік рецензияланатын журналдарда.

С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетімен бірлесіп «Қазақ популяциясындағы қуықасты безі обырының және сүт безі обырының агрессивті ағымының генетикалық маркерлерін зерттеу» тақырыбы бойынша ғылыми-техникалық бағдарламаның фрагментін орындау, БӘЖ жетекшісі медицина ғылымдарының докторы Н.А. Шаназаров, орындалу кезеңі 2017-2019 ж. ж. қаржыландыру көзі-Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі.
Мақсаты: қазақ популяциясындағы қуықасты безі обырының және сүт безі обырының агрессивті ағымын болжауға мүмкіндік беретін бір нуклеотидті полиморфизмдерді зерттеу.
Нәтижесі: 4000 қатысушыда анықталған жалғыз нуклеотидті полиморфизмдер мен фенотиптік белгілер арасында корреляциялық талдау жүргізілді, қазақ популяциясындағы сүт безі обырының және қуықасты безі обырының агрессивті ағымы кезінде маңызы анықталды.
Ғылыми өнім: 4 авторлық куәлік, 4 әдістемелік ұсынымдар, халықаралық конференцияларда 8 баяндама (Испания, Ресей, Қазақстан); 8 жүргізілген зерттеулер нәтижелерін жариялау, оның ішінде 2 - шетелдік рецензияланатын журналдарда.

Орталық мамандары
Вощенкова Тамара Анатольевна
Геронтология орталығы басшысының орынбасары
Жоғары санатты дәрігер
Жоғары санатты денсаулық сақтауды ұйымдастырушы
Клиникалық зерттеулер секторы

Сибагатова Айнур Сериковна Геронтология
Орталығының клиникалық зерттеулер секторының меңгерушісі
Денсаулық сақтауды басқару магистрі

Нагимтаева Алмагуль Аманжоловна
Геронтология орталығының клиникалық зерттеулер секторының маманы
Медицина ғылымдарының кандидаты
Дәрігер-генетик
Бірінші біліктілік санатты дәрігер

Ахметова Камшат Мусахановна
Геронтология орталығының клиникалық зерттеулер секторының маманы
PhD докторанты

Махмутова Айнура Ныгматулловна
Геронтология орталығының клиникалық зерттеулер секторының жетекші маманы
Химия ғылымдарының кандидаты
Қауымдастырылған профессор

Камалиева Жанар Маратовна
Геронтология орталығың техникалық хатшысы