Бронх демікпесі - созылмалы респираторлық ауру, оның дамуында қоршаған орта факторлары сондай-ақ әр адамның тұқым қуалайтын ерекшеліктері белгілі бір рөл атқарады. Демікпе – дер кезінде және дұрыс жоспарланған профилактикалық шаралар арқылы алдын алуға болатын аурулардың бірі. Демікпенің алдын алу оны емдеуге қарағанда әлдеқайда тиімді.
Демікпе дамуының екі негізгі механизмі бар: атопиялық және инфекциялық-аллергиялық.
Бронх демікпесінің атопиялық механизмі, аурудың дамуында аллергиялық фактор негізгі рөл атқарады.
Демікпе дамуының инфекциялық-аллергиялық механизмінде созылмалы респираторлық инфекция бірінші кезектегі рөл атқарады.
Аурудың даму қаупі тобына келесі адамдар санаттары кіреді:
- аллергияға генетикалық бейімділік
- бұрын болған аллергиялық реакциялар
- атопиялық дерматит белгілері
- қолайсыз еңбек жағдайлары - шаңды бөлмелерде, химиялық заттармен, оның ішінде парфюмерия мен тұрмыстық химияны қолданумен жұмыс
- бронхо-обструктивті синдром, ЖРВИ кезінде
- жаман әдет – темекі шегу
Демікпенің алдын алу аллергиялық реакциялардың және тыныс алу жолдарының созылмалы жұқпалы ауруларының дамуын болдырмаудан басталады. Бронх демікпесінің бастапқы, екіншілік және үшіншілік профилактикасы бар.
Бронх демікпесінің бастапқы профилактикасы аурудың басталуын болдырмауға бағытталған, бұл үшін мынадай шаралар маңызды:
- иммундық жүйені нығайту
- салауатты өмір салты – темекі шегудің барлық түрлерінен бас тарту, дұрыс теңдестірілген тамақтану, физикалық белсенділік
- дәрілік заттарды қолдануды бақылау
- зиянды еңбек жағдайларын болдырмау немесе оларға қарсы қорғаныс құралдарын дұрыс пайдалану
- гипоаллергенді жуғыш заттарды таңдау
- химиялық аэрозольдерді қалыпты қолдану немесе бас тарту
- экологиялық қауіпсіз аймақтарда тұру
Бұл ұсыныстар әсіресе аллергияға, атопиялық дерматитке немесе бронхо-обструктивті синдромға бейімділігі бар адамдар үшін өте маңызды.
Екіншілік профилактика – бронх демікпесіне шалдыққан пациенттердің жағдайын жеңілдетуге, тұншығудың жіті ұстамалары мен асқынулардың алдын алуға бағытталған шаралар кешені.
Екіншілік профилактика шаралары:
- ең маңызды ұсыныс - аллергендермен (шаң, үй жануарларының түгі, кене, тұрмыстық химия, азық-түлік өнімдері) байланысын толығымен болдырмау.
- көгеруден және артық ылғалдан құтылу
- иммундық жүйені нығайту
- тыныс алу жаттығуларын орындау
- суық тию және жіті респираторлық вирустық инфекциялардың алдын алу және дер кезінде емдеу
- шаң жинайтын заттардан аулақ болу - жұмсақ жиһаз, түкті кілем және т.б.
- бөлмені жүйелі түрде желдету және ылғалды тазалау
- маусымдық суық тиюдің алдын алу – тұмауға және басқа вирустық ауруларға қарсы вакцинация
- емдеуші дәрігердің ұсыныстарын дер кезінде қатаң сақтау!
Үшіншілік профилактика - ұстама жиілігінің артуына жол бермеуге бағытталған, жоғарыда аталған барлық ұсынымдарды және емдеуші дәрігерге (тіпті ремиссия кезінде) үнемі қаралуды қамтиды.
Маңызды! Аллергендерді дұрыс диагностикалау тиімді алдын алуға және қауіп факторларын жоюға мүмкіндік береді және тиісінше бронх демікпесінің дамуын болдырмайды.
Есіңізде болсын! Ауруды толық емдеу мүмкін емес, бірақ бронх демікпесінің бастапқы, екіншілік және үшіншілік профилактикасы бойынша кеңестерді қатаң сақтау демікпенің дамуына бейім және ауыратын адамдарға толыққанды, сапалы өмір сүруге мүмкіндік береді.
